Cà phê ĐẶC SẢN
May 13, 2025 at 9:05 am,
No comments
Mấy hôm trước có nghe thông tin về việc cà Robusta hái xanh đi thi đạt giải (không rõ giải mấy) gây tranh cãi gì đó. Thường ít để tâm đến các tranh cãi nên tin đó trôi qua rất nhanh. Sáng nay có người Chị rất thân thiết gửi link sau, hiếu kì vào đọc, mình xin phép nêu một số ý kiến CÁ NHÂN sau :
1. Nếu cuộc thi cho phép bất kì mẫu nào cũng được tham gia thì mẫu này hợp lệ.
2. BTC cuộc thi đã phải rất khách quan với tâm không phân biệt, đã không quản hoặc vội đánh giá vô căn cứ mẫu xanh hay chín, rồi chủ quan loại ngay mẫu khi mới nhận, mà luôn theo đúng đủ các qui trình đánh giá gồm các bước của cuộc thi đã được công bố.
3. Mẫu vượt qua vòng đánh giá cơ lý thì đâu có gì bất bình thường. Trong lô cà phê xanh đưa đi chế biến thử nghiệm vẫn có nhiều quả chín (đỏ ngoại hình và chín sinh lý chưa đỏ ngoại hình), sau khi chế biến xong thì nhặt vài % hạt chín đưa đi thi. Việc nhặt này có thể không ? Hiển nhiên là có thể, nhất là với các anh em thâm niên trong nghề.
4. Việc mẫu đạt kết quả tốt, điểm số cao có bình thường không ? Rất bình thường và mục 3 đã giải thích rồi, mẫu chọn lọc từ lô chế biến này chứ không phải mẫu đại diện của lô này. Ví dụ chế biến ra 5 tấn nhân, sau đó nhặt ra tầm 3 tạ tốt, chọn ra 1 ký tốt nhất của 3 tạ tốt đi thi.
5. Thế chất lượng mẫu đại diện thì sao ? Chắc chắn mẫu đại diện sẽ cho ra kết quả thấp hơn mẫu đi thi nếu lấy đúng mẫu đại diện.
6. Chi phí chế biến cao không ? Cách chế biến này chắc phải rất kì công, tốn kém, giá thành cao.
7. Có nên khuyến khích cách chế biến này không ? Theo cách chế biến này thì sẽ có tỉ lệ hạt lỗi nhiều vì hái xanh, gây giảm phẩm cấp cà (tổng thể), gây lãng phí vì hàng lỗi nhiều. Thử nghiệm là điều rất tốt ở nhiều khía cạnh: sáng tạo, dựa trên nhu cầu thực tế, .... cần khuyến khích liên tục thử nghiệm nhưng KHÔNG KHUYẾN KHÍCH THỰC HIỆN ĐẠI TRÀ TRÊN THỰC TẾ.
8. Vì sao có những thử nghiệm như thế này ? Thực trạng hái xanh ở nước ta là rất lớn vì nhiều lý do khác nhau như sợ hư cây, giảm năng suất mùa sau, sợ bị mất cắp, khó tìm công hái, giảm chi phí thu hái phơi, bảo quản, tìm được công lúc nào thì hái lúc đó, ... có hàng tá lý do và ai cũng biết thực tế việc hái xanh đang rất phổ biến, rất đáng lo ngại vì gây lãng phí, giảm uy tín, giá bán thấp, ... thiếu sức cạnh tranh, gây thiệt hại không nhỏ cho ngành, cho quốc gia.
9. Mẫu này có quyền được đi thi không ? Hiển nhiên có quyền nếu mẫu này không vi phạm bất kì tiêu chí nào của cuộc thi (Mục 1).
10. Mẫu này có nên đi thi không ? Có nhiều cách đánh giá và cho điểm theo nhiều cách, bởi nhiều người khác nhau. Cuộc thi này là một trong những cách có thể làm điều đó. Cuộc thi là lúc để đánh giá các thử nghiệm và đồng thời cũng ghi nhận những nỗ lực sáng tạo không ngừng nghỉ của các đối tác trong chuỗi giá trị cà phê. Đúng là vẫn có những cách đánh giá khác, bởi nhóm người khác, ... nhưng chắc ai cũng muốn và cũng vui lòng cho phép sản phẩm tâm huyết nhiều công sức và chi phí được nhiều người đánh giá, bởi nhiều tiêu chí khác, bởi các chuyên gia khác nhau. NÊN ĐI THI
............
Trước tiên chúc mừng bạn Thịnh (mình thấy bài báo nêu tên chứ cũng không biết bạn là ai) và Nông hô H.H (cũng chưa biết) đã dám mạnh dạng thực hiện các thử nghiệm và đã dám can đảm đi thi. Mình tin các bạn đã làm rất tốt và sẽ can đảm đón nhận tất cả ý kiến đánh giá về chất lượng cũng như khen chê.
Có nên khuyến khích cách chế biến này không ? Trong cuộc sống với nguồn lực có hạn, sức cạnh tranh rất vô hạn như hiện này, nhìn vào văn hóa thu hái, cũng như tình hình thực tế, mọi người đều có quyền chọn cách tốt nhất, có lợi nhất cho hoàn cảnh của mình. Khi đã chấp nhận lựa chọn thì phải có chi phí cơ hội. Có thể nhìn thấy thực tế như vậy nhưng KHÔNG NÊN KHUYẾN KHÍCH mà chỉ nên dừng lại ở thử nghiệm và ghi nhận.
Có nên đưa vào loại đặc sản không ? Mẫu có thể ngon nhưng mẫu này có thể không phải là mẫu đại diện (mẫu này có thể là mẫu lựa) do vậy KHÔNG NÊN xem là đặc sản. Hơn nữa đi khác hướng của tiêu chí cà phê đặc sản như đề cập bên dưới:
"Cà phê đặc sản là gì?
Hiệp hội cà phê đặc sản (SCA) định nghĩa cà phê đặc sản là một loại cà phê hoặc trải nghiệm cà phê được công nhận vì những đặc điểm riêng biệt, mang lại giá trị cao hơn trên thị trường.
Định nghĩa cập nhật của SCA nhấn mạnh rằng cà phê đặc sản không chỉ được xác định bằng điểm số mà còn bằng cách tiếp cận toàn diện đối với giá trị, bao gồm các đặc điểm cảm quan, tính nhất quán, tính bền vững và tác động đến những người sản xuất và thưởng thức cà phê. Định nghĩa này tích hợp Đánh giá giá trị cà phê (CVA), đảm bảo đánh giá toàn diện, chuẩn hóa và minh bạch hơn về chất lượng và giá trị của cà phê trong các bối cảnh khác nhau.
Tại sao cà phê đặc sản lại quan trọng?
Cà phê đặc sản đóng vai trò quan trọng trong việc định hình ngành cà phê toàn cầu bền vững và công bằng hơn. Phù hợp với sứ mệnh của SCA là thúc đẩy một ngành cà phê phát triển mạnh mẽ, công bằng và bền vững, cà phê đặc sản thể hiện cam kết về chất lượng, thương mại công bằng và nguồn cung ứng có đạo đức. Bằng cách ưu tiên sự xuất sắc, minh bạch và đổi mới, cà phê đặc sản tạo ra các cơ hội kinh tế cho người sản xuất, nâng cao trải nghiệm cho người tiêu dùng và củng cố mối liên hệ giữa tất cả những người tham gia vào chuỗi giá trị. Cho dù thông qua việc cải thiện sinh kế cho nông dân, đầu tư vào giáo dục và nghiên cứu hay thúc đẩy cộng đồng cà phê toàn cầu, cà phê đặc sản đều giúp đảm bảo tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả những người liên quan". Google dịch hân hạnh tài trợ, hì hì. Mình lười dịch quá.
Có nên quá gay gắt với sự việc này không. KHÔNG NÊN.
"Một loại cà phê đáp ứng mọi tiêu chuẩn chất lượng và làm tăng giá trị cuộc sống cũng như sinh kế của tất cả những người tham gia vào chuỗi cung ứng thực sự là một Specialty Coffee" - Mr. Ric Rhinehart. Dù gì mẫu này cũng có nhiều điểm hay của nó, cũng là ĐẶC SẢN theo cách riêng, ít nhất là phải ghi nhận hái xanh mà cho kết quả vậy là quá xuất sắc. Không bàn đến những phần ở nhà nhé.
Bạn Thịnh, Nông Hộ H.H, các thành viên BGK và BTC cần hành xử thế nào đối với sự việc này ?
- Bạn Thịnh và Nông Hộ H. H hãy vui vẻ đón nhận thành quả tuyệt vời sau bao nhiêu vất vả. No Pain No Gain. Mai này tiếp tục nghiên cứu thử nghiệm và sáng tạo tiếp. Đến một ngày nào đó Bạn Thịnh & H. H. sẽ tìm ra một đặc sản xuất sắc nhất phá vỡ hết các thông lệ.
- BTC vẫn nên giữ nguyên giải thưởng đã trao vì đã rất khách quan và công tâm, đã làm hết sức trên mẫu mà BTC đã nhận. Việc trao giải này là hoàn toàn bình thường. Những cuộc thi như thế này rất nhiều tâm huyết, tuy tốn kém nhưng mang lại lợi ích to lớn cho chuỗi giá trị cà phê.
- BGK đã làm hết sức và đã rất trung thực khách quan không vì cảm tính mà cho điểm thấp hoặc đánh giá chủ quan rằng mẫu không tốt chỉ vì nó chế biến xanh mà loại bỏ đáng tiếc.
THỬ NGHIỆM NHIỀU MỚI CHO RA NHIỀU KẾT QUẢ RỒI MỚI BIẾT KHUYẾN KHÍCH HAY KHÔNG.
ĐẶC SẢN không chỉ là bản thân cà phê mà còn có những người chịu khổ như bạn Thịnh, như H.H, BGK, BTC, ... - những ĐẶC SẢN của ngành.